Sayın Mustafa İslamoğlu, "Evrenin idrakta yer alan algılar bütünü olduğu" yönündeki açıklamanın, sadece George Berkeley'nin iddialarına dayandırıldığını, bunun dışında bir kanıt bulunmadığını belirtmiştir.
Bu iddia gerçek dışıdır. "Evren'in idrakta yer alan algılar bütünü olduğu" tartışılmaz bilimsel bir gerçektir. Mustafa İslamoğlu , hangi biyoloji kitabına, hangi tıp kitabına, hangi anatomi kitabına baksa bunu görecektir. Yerçekimi ne kadar bilimsel bir gerçekse, tüm maddenin idrakta algılandığı da o kadar bilimsel bir gerçektir.
İslamoğlu yazısında Berkeley'inde daha sonra fikirlerinden vazgeçtiğini iddia etmiştir. Ancak şu veya bu kişinin bunu inkar etmesi, gerçeği ortadan kaldırmaz. Değil Berkeley, tüm insanlık bunu reddetse, durum değişmeyecektir: madde zihinde algılanır.
Kaldı ki Berkeley'in fikirlerinden vazgeçtiği iddiası da gerçekleri yansıtmamaktadır. İslamoğlu bir ansiklopedi maddesindeki yüzeysel bir açıklama nedeniyle böyle bir fikir edinmiş olabilir. Fakat gerçekte Berkeley "öznel idealizm" olarak bilinen ve maddenin bir algı olduğunu savunan görüşlerini hayatının sonuna dek savunmuştur. Berkeley'in yaşamının bir döneminde eski fikirlerinde bazı revizyonlar yaptığı ve fikirlerini geliştirdiği doğrudur, ama hiçbir zaman maddenin algı olduğu gerçeğini reddetmemiştir. Hatta Berkeley'in en son dönemki eserlerinde "var olmak, algılamak veya algılanmaktır" anafikri işlenir. Tüm felsefe kitaplarında "maddenin algı olduğunu savunan felsefeci" olarak tanıtılan ve bu nedenle asırlardır pek çok materyalistin kin ve öfkeyle kitaplarında hedef aldıkları Berkeley'i "fikirlerinden dönmüş bir kişi" olduğunu öne sürmek herhalde pek inandırıcı olmayacaktır.
Berkeley hakkındaki paylaşımlarımızı aşağıdaki linklerden okuyabilirsiniz:
1- Geoge Berkeley
2- İnsan Bilgisinin İlkeleri Üzerine
Mustafa İslamoğlu "tek inandırıcı kanıt yok" demektedir. Ortada kanıt bulunmadığını söylemek için ya bu konuyu hiç incelememiş olmak ya da konuya maksatlı yaklaşıyor olmak gerekmektedir.
Öyle ki materyalistler bile maddenin zihinde algılandığını reddedememektedirler. Aynı Sayın İslamoğlu gibi "tamam madde zihinde algılanıyor ama zihnin dışında karşılığı var" iddiasında bulunmaktadırlar. Örneğin, önde gelen materyalist yazarlardan Alaeddin Şenel, nesnelerin zihinde algılandığını kabul ettikten sonra "Nesneler insanların beyninin dışında vardır... Bıçağın görüntüsü, bıçağı kaydırdığımızı gösterdiğinde doğruyu göstermiştir. Duyduğum acı, akan kan, görüntü değildir" demektedir.
(Bilim ve Ütopya, Aralık 1998)
Sayın Mustafa İslamoğlu, konuyu, teosofik sufizm, İskenderiyeli Filon, Yeni Eflatuncu Sudur Nazariyesi, İşrak Felsefesi gibi çok geniş kaynaklardan araştırmış ve sonuçta "algıların zihin dışında karşılığı olan nesneler bulunduğu"nu kabul ederek Alaeddin Şenel'in çizgisini benimsemiştir. Bu çizginin Kuran-ı Kerim'de yeri bulunmadığını ve ispatı mümkün olmayan subjektif bir iddia olmaktan öte bir bilimsel değer taşımadığını gözönünde bulundurarak, Sayın Mustafa İslamoğlu'nun düşüncelerini tekrar gözden geçirmesinde yarar bulunduğu kanaatindeyiz.
Mustafa İslamoğlu'na Cevaplar yazı serimiz:
1- Mustafa İslamoğlu'na Cevaplar -1-
2- Mustafa İslamoğlu'na Cevaplar -2-
3- Mustafa İslamoğlu'na Cevaplar -3-
Bu iddia gerçek dışıdır. "Evren'in idrakta yer alan algılar bütünü olduğu" tartışılmaz bilimsel bir gerçektir. Mustafa İslamoğlu , hangi biyoloji kitabına, hangi tıp kitabına, hangi anatomi kitabına baksa bunu görecektir. Yerçekimi ne kadar bilimsel bir gerçekse, tüm maddenin idrakta algılandığı da o kadar bilimsel bir gerçektir.
İslamoğlu yazısında Berkeley'inde daha sonra fikirlerinden vazgeçtiğini iddia etmiştir. Ancak şu veya bu kişinin bunu inkar etmesi, gerçeği ortadan kaldırmaz. Değil Berkeley, tüm insanlık bunu reddetse, durum değişmeyecektir: madde zihinde algılanır.
Kaldı ki Berkeley'in fikirlerinden vazgeçtiği iddiası da gerçekleri yansıtmamaktadır. İslamoğlu bir ansiklopedi maddesindeki yüzeysel bir açıklama nedeniyle böyle bir fikir edinmiş olabilir. Fakat gerçekte Berkeley "öznel idealizm" olarak bilinen ve maddenin bir algı olduğunu savunan görüşlerini hayatının sonuna dek savunmuştur. Berkeley'in yaşamının bir döneminde eski fikirlerinde bazı revizyonlar yaptığı ve fikirlerini geliştirdiği doğrudur, ama hiçbir zaman maddenin algı olduğu gerçeğini reddetmemiştir. Hatta Berkeley'in en son dönemki eserlerinde "var olmak, algılamak veya algılanmaktır" anafikri işlenir. Tüm felsefe kitaplarında "maddenin algı olduğunu savunan felsefeci" olarak tanıtılan ve bu nedenle asırlardır pek çok materyalistin kin ve öfkeyle kitaplarında hedef aldıkları Berkeley'i "fikirlerinden dönmüş bir kişi" olduğunu öne sürmek herhalde pek inandırıcı olmayacaktır.
Berkeley hakkındaki paylaşımlarımızı aşağıdaki linklerden okuyabilirsiniz:
1- Geoge Berkeley
2- İnsan Bilgisinin İlkeleri Üzerine
Mustafa İslamoğlu "tek inandırıcı kanıt yok" demektedir. Ortada kanıt bulunmadığını söylemek için ya bu konuyu hiç incelememiş olmak ya da konuya maksatlı yaklaşıyor olmak gerekmektedir.
Öyle ki materyalistler bile maddenin zihinde algılandığını reddedememektedirler. Aynı Sayın İslamoğlu gibi "tamam madde zihinde algılanıyor ama zihnin dışında karşılığı var" iddiasında bulunmaktadırlar. Örneğin, önde gelen materyalist yazarlardan Alaeddin Şenel, nesnelerin zihinde algılandığını kabul ettikten sonra "Nesneler insanların beyninin dışında vardır... Bıçağın görüntüsü, bıçağı kaydırdığımızı gösterdiğinde doğruyu göstermiştir. Duyduğum acı, akan kan, görüntü değildir" demektedir.
(Bilim ve Ütopya, Aralık 1998)
Sayın Mustafa İslamoğlu, konuyu, teosofik sufizm, İskenderiyeli Filon, Yeni Eflatuncu Sudur Nazariyesi, İşrak Felsefesi gibi çok geniş kaynaklardan araştırmış ve sonuçta "algıların zihin dışında karşılığı olan nesneler bulunduğu"nu kabul ederek Alaeddin Şenel'in çizgisini benimsemiştir. Bu çizginin Kuran-ı Kerim'de yeri bulunmadığını ve ispatı mümkün olmayan subjektif bir iddia olmaktan öte bir bilimsel değer taşımadığını gözönünde bulundurarak, Sayın Mustafa İslamoğlu'nun düşüncelerini tekrar gözden geçirmesinde yarar bulunduğu kanaatindeyiz.
Mustafa İslamoğlu'na Cevaplar yazı serimiz:
1- Mustafa İslamoğlu'na Cevaplar -1-
2- Mustafa İslamoğlu'na Cevaplar -2-
3- Mustafa İslamoğlu'na Cevaplar -3-